W ostatnim czasie głośno mówi się o wzroście cen gazu i energii elektrycznej, lecz podwyżki dotknęły także węgla, pelletu czy ekogroszku. Który opał jest obecnie najtańszy i najbardziej skuteczny? Robimy porównanie kosztów ogrzewania domu jednorodzinnego.
Rok 2022 to rok podwyżek. Obserwujemy wzrost cen praktycznie w każdej branży i każdym aspekcie naszego życia. Sen z powiek Polakom spędzają już nie tylko galopujące stawki paliw na stacjach benzynowych, ale także ceny energii elektrycznej, gazu i węgla, które przekładają się na wyższy koszt ogrzewania domu niż jeszcze rok wcześniej. Wszyscy wpatrujemy się w okna w oczekiwaniu na pierwsze oznaki mrozów i liczymy, że tegoroczna zima okaże się dla nas łaskawa. Na pogodę nie mamy jednak wpływu, ale możemy wpłynąć na nasze rachunki. W jaki sposób? Robiąc porównanie kosztów ogrzewania i na jego podstawie dobierać najlepszą metodę.
Spis treści
Jak obliczyć roczny koszt ogrzewania domu?
Aby obliczyć koszt ogrzewania domu, musisz przede wszystkim ustalić, jakie jest jego zapotrzebowanie na energię. Czynnik ten uzależniony jest od stopnia izolacyjności termicznej okien i drzwi, docieplenia ścian, podłóg i dachu, a także zużycia ciepłej wody użytkowej (energii potrzebnej do ogrzania wody) oraz skuteczności wentylacji. Za dom dobrze ocieplony uznaje się taki, którego roczne zapotrzebowanie na energię cieplną nie jest większe niż 110 kWh/m2. W przypadku budynków słabo izolowanych wskaźnik ten znajduje się w okolicach 300 kWh/m2. Przykładowo, nieruchomość potrzebująca ok. 20 kW energii w ciągu doby zużyje ok. 480 kWh.
Znając zapotrzebowanie na energię swojego domu, powinieneś ocenić sprawność cieplną znajdujących się w nim urządzeń grzewczych. Liczy się to, aby generowały jak najwięcej ciepła przy jak najmniejszym poborze energii. Porównanie kosztów ogrzewania sprowadza się w dużej mierze do procentowego stosunku energii włożonej względem energii otrzymanej.
Sprawność grzewcza dla:
- Pompy ciepła – 400%,
- Grzejnika elektrycznego – 99%,
- Kotła gazowego kondensacyjnego/na gaz ziemny w taryfie W3 – 99%,
- Kotła na olej opałowy – 92%,
- Kotła na ekogroszek lub pellet – 85%,
- Zasypowego kotła węglowego – 60%.
Porównanie kosztów ogrzewania 2022
W naszym położeniu geograficznym niemożliwe jest wybudowanie domu bez instalacji centralnego ogrzewania. Pozostaje zatem wybór sposobu, przy czym najważniejszym kryterium są obecnie kwestie finansowe. Jak do tej pory, gdy myśleliśmy o najtańszym surowcu odpowiedź była dość prosta – węgiel. Wciąż jest on jednym z najtańszych i najbardziej dostępnych sposobów na ogrzanie domu. Musimy jednak pamiętać, że jest on również odpowiedzialny za emisję szkodliwych substancji do atmosfery i powstawanie smogu. Coraz bardziej zwracamy się zatem w stronę bardziej ekologicznych rozwiązań, takich jak pompy ciepła, które dostarczają energii cieplnej z atmosfery, wody lub gleby.
Aby obliczyć koszt ogrzewania domu dla wybranego przez Ciebie sposobu, musisz ustalić średnią wartość opałową oraz cenę jednostki opału. Przykładowo, dla gazu ziemnego średnia wartość opałowa wynosi 10 kWh/m3, a cena jednostki to 3,70 zł (szacunkowa wartości w taryfie W3 PGNIG). Koszt uzyskania 1 kWh energii obliczysz, dzieląc cenę jednostki przez średnią wartość opałową. W efekcie dla gazu ziemnego uzyskasz cenę 0,37 zł/kWh.
Szacunkowe porównanie kosztów ogrzewania*:
- Olej opałowy – przy cenie jednostki wynoszącej ok. 3,60 zł i średniej wartości opałowej oleju 10 kWh/dm3 cena za 1kWh energii sięgnie 0,36 zł,
- Ekogroszek – (wkrótce może zostać zastąpiony nowym produktem o podwyższonych parametrach) – jeszcze rok temu cena ekogroszku wahała się w okolicach 1100 zł/t, aktualnie jest to nawet 1450 zł/t, czyli ok. 1,45 zł/kg. Dobrej jakości produkt posiada wartość opałową na poziomie 8 kWh/kg, a więc średnia cena 1 kWh energii wyniesie ok. 0,18 zł,
- Węgiel kamienny – podwyżki sięgnęły również węgla kamiennego, którego cena za tonę wynosi blisko 1150 zł, więc 1,15 zł/kg. Średnia wartość opałowa to 7 kWh/kg, co daje cenę za energię elektryczną równą 0,16 zł,
- Pellet – ogrzewanie domu pellem także wiąże się z podwyżkami, jeszcze dwa lata temu jego cena krążyła w okolicach 900 zł/t, dziś średnia wartość równa się 1170 zł/t, co w przeliczeniu na kg daje 1,17 zł. Przy średniej wartości opałowej wynoszącej 5,3 kWh/kg, średnia cena energii osiąga wartość 0,22 zł,
- Energia elektryczna – prąd jest jedną z najdroższych metod ogrzewania domu, jego ceny z roku na rok rosną w zastraszającym tempie. Aktualnie średnia cena taryfy całodobowej oscyluje w okolicach 0,74 zł, co w PGE jest jednocześnie średnią stawką za 1 KWh energii,
- Pompa ciepła – ogrzewanie oparte na energii odnawialnej, które cieszy się coraz większą popularnością. Na cenę ogrzewania wpływa koszt energii elektrycznej koniecznej do działania urządzenia, jednak pompa ciepła produkuje znacznie więcej energii cieplnej niż pobiera energii elektrycznej. Szacunkowo średnia cena jednostki wynosi ok. 0,65 zł.
Pamiętaj, że nie zawsze w miejscu, gdzie stoi Twój dom lub planowana jest jego budowa, możliwe jest zastosowanie wszystkich sposobów ogrzewania. Dobór systemu ogrzewania jest sprawą indywidualną, którą powinno zostawić się ekspertom w tej dziedzinie.
* Ceny energii elektrycznej i gazu nie zawierają opłat przesyłowych. Opisana powyżej cena 1 kWh z różnych źródeł energii jest jedynie szacunkiem i nie musi oznaczać realnych kosztów ogrzewania.
Przykładowe koszty ogrzewania – porównanie dla domu 120 m2
Poniższe wyliczenia dotyczą domu jednorodzinnego o powierzchni 120 m2, który jest bardzo dobrze ocieplony. Jego roczne zapotrzebowanie na energię wynosi ok. 60 kWh/m2. Niestety większość budynków w Polsce jest słabiej ocieplona, więc posiadają większe zapotrzebowanie na energię grzewczą. Im większy metraż oraz gorzej wykonana izolacja ścian zewnętrznych, okien, drzwi i dachu, tym większe rachunki za ogrzewanie.
Najwyższe koszty ogrzewania domu w naszym przykładzie byłyby w przypadku energii elektrycznej (przy taryfie całodobowej). W takim przypadku ogrzanie pomieszczeń kosztowałoby ponad 5 tys. zł. Nieco niższe koszty można byłoby uzyskać, przechodząc na inną taryfę. Dość drogo wyszłoby także ogrzewanie domu za pomocą kotła olejowego – ok. 2,8 tys. zł, kondensacyjnego kotła gazowego – 2,7 tys. zł, a także oleju opałowego – 2,4 tys. zł.
Średni koszt ogrzewania można byłoby osiągnąć za sprawą kotła zasypowego i pelletu, które spowodowałyby rachunki rzędu 2 tys. zł. Trochę bardziej oszczędnym rozwiązaniem jest kocioł na ekogroszek (aktualnie ciężko dostępny i może zostać wkrótce zastąpiony), który wiąże się z rocznymi kosztami na poziomie 1,5 tys. zł. Najtańszą metodą na ogrzewanie domu jednorodzinnego jest pompa ciepła. W jej wypadku mówimy o wydatkach rzędu 1,2 zł rocznie.
Jak obniżyć koszty ogrzewania domu?
Podwyżki cen paliw energetycznych można nieco zniwelować za sprawą własnej produkcji energii elektrycznej. Jak to działa? Po pierwsze wygenerowany przez panele fotowoltaiczne prąd zasila na bieżąco wszystkie urządzenia elektryczne w Twoim domu, a tym samym nie musisz pobierać tak dużo energii z sieci. W efekcie otrzymujesz mniejsze rachunki.
Po drugie możesz połączyć fotowoltaikę z pompą ciepła, a tym samym uczynić swój dom bardziej ekologicznym. Zyskujesz prąd dzięki promieniowaniu słonecznemu, jednocześnie ogrzewając pomieszczenia za sprawą energii z powietrza, wody lub gleby. Inwestycję w oba rozwiązania możesz zaś dodatkowo obniżyć, sięgając po rządowe dofinansowania (np. z programu Czyste Powietrze lub Moje Ciepło).
