Wszystkie gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa korzystają z energii elektrycznej. Zanim jednak stanie się to możliwe, należy zawnioskować o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej nowo wybudowanego budynku, czy obiektów. W składanym dokumencie do właściwego operatora sieci należy m.in. podać moc przyłączeniową oraz planowane, roczne zużycie energii. Jak prawidłowo oszacować te wartości? Czym jest moc przyłączeniowa? W poniższym artykule postaram się odpowiedzieć na te pytania.
Spis treści
Co to jest moc przyłączeniowa?
Moc przyłączeniowa to najprościej ujmując planowana moc czynna pobierana lub wprowadzana (w przypadku posiadania instalacji fotowoltaicznej) do lokalnej sieci energetycznej. Wartość mocy przyłączeniowej uzależniona jest od liczby oraz mocy urządzeń elektrycznych, które będą użytkowane w danym budynku. Co oczywiste, im większa liczba urządzeń, z których planujemy korzystać, tym większe będzie zapotrzebowanie na energię elektryczną. Szacowaną wartość określa się w umowie o przyłączenie, którą podpisuje się z zakładem energetycznym. Na tej podstawie zakład energetyczny określa parametry techniczne danego przyłącza, które są potrzebne do przesyłania prądu o wskazanej mocy. Można powiedzieć zatem, że moc przyłączeniowa to maksymalna moc, którą można zakupić od zakładu energetycznego na danym przyłączu.
Razem z wnioskiem o przyłączenie należy uiścić opłatę przyłączeniową. Nie stanowi ona stałej wartości dla wszystkich odbiorców. Uzależniona jest od mocy przyłączeniowej. Oznacza to, że im większą szacujesz wartość, tym więcej musisz zapłacić.
Jeśli określony wcześniej przydział mocy nie zaspokaja potrzeb domu lub przedsiębiorstwa, pojawia się konieczność złożenia wniosku o ustalenie większej wartości. Wiąże się to z ponownym uiszczeniem opłaty przyłączeniowej oraz długą procedurą instalacyjną nowego przyłącza. Powinno się zatem szacować moc przyłączeniową w taki sposób, aby zagwarantować sobie pewien zapas mocy, który może okazać się potrzebny na przykład w przypadku wprowadzenia nowych urządzeń do obiegu.
Jak obliczyć moc przyłączeniową?
W tym celu wystarczy zsumować spisane z tabliczek znamionowych moce wszystkich urządzeń elektrycznych w domu. Otrzymujemy w ten sposób wartość mocy zainstalowanej, która zwykle w domach jednorodzinnych oscyluje pomiędzy 10 a 35 kW, w zależności od przewidzianego w budynku sprzętu. Tak uzyskaną moc znamionową należy przemnożyć przez tzw. współczynnik jednoczesności, który dla budynku jednorodzinnego można przyjąć na poziomie 60%. Oznacza to, że zakłada się, że jednocześnie energia pobierana przez gospodarstwo domowe będzie na poziomie 60% całej mocy zainstalowanej. Żeby więc oszacować moc przyłączeniową, mnożymy moc zainstalowaną przez 0,6.
Kalkulator mocy przyłączeniowej oraz moc urządzeń domowych
Pomocnym narzędziem w celu określenia mocy przyłączeniowej dla gospodarstwa domowego może być zaprezentowany poniżej prosty kalkulator. Wymienione w nim zostały najpopularniejsze urządzenia elektryczne znajdujące się w naszych domach wraz z typowymi zakresami pobieranych mocy. Wystarczy w odpowiednich miejscach wpisać wartości spisane z tabliczek znamionowych/opisów technicznych, a następnie odczytać swój wynik poniżej tabeli.
Oblicz sumę mocy urządzeń elektrycznych
| Nazwa urządzenia | Przykładowy zakres mocy znamionowej (W) | Moc znamionowa Twojego urządzenia (W) |
|---|---|---|
| Bojler elektryczny (c.w.u.) | 1300÷5000 | |
| Czajnik elektryczny | 800÷3000 | |
| Odtwarzacz DVD | 20÷50 | |
| Ekspres do kawy | 500÷2000 | |
| Frytkownica | 900÷2800 | |
| Gofrownica | 800÷2000 | |
| Grzejnik olejowy lub konwektorowy | 1000÷3000 | |
| Elektryczny kocioł c.o. | 6000÷24000 | |
| Pompa ciepła powietrze-woda | 6000÷24000 | |
| Laptop/Komputer | 45÷500 | |
| Kuchenka elektryczna | 7000÷10000 | |
| Klimatyzator | 500÷2000 | |
| Kuchenka mikrofalowa | 800÷2000 | |
| Lodówka | 150÷300 | |
| Oświetlenie (sumarycznie) | 50÷1000 | |
| Odkurzacz | 100÷600 | |
| Piekarnik | 2000÷5000 | |
| Pochłaniacz kuchenny | 70÷90 | |
| Pralka automatyczna | 1800÷2200 | |
| Przepływowy podgrzewacz wody | 3000÷24000 | |
| Radio | 20÷50 | |
| Robot kuchenny | 150÷200 | |
| Sprzęt audio | 150÷500 | |
| Suszarka do włosów | 1000÷2000 | |
| Telewizor | 100÷150 | |
| Toster | 600÷1500 | |
| Zamrażarka | 400÷600 | |
| Zmywarka do naczyń | 1000÷1500 | |
| Żelazko | 1000÷3200 | |
| Inne | – | |
| RAZEM: | Brak danych |
Warto zastanowić się nad planowanymi zakupami, szczególnie jeśli dotyczą urządzeń o dużej mocy i uwzględnić je w zestawieniu. Wyliczoną wartość należy wpisać we wniosku o zapotrzebowanie mocy przyłączeniowej odnosząc do przedziałów zaproponowanych w dokumencie. Następnie, do wartości mocy przyłączeniowej, dystrybutor dopasowuje konkretne zabezpieczenie przedlicznikowe. Jego nadrzędną funkcją jest zabezpieczenie instalacji przed skutkami przeciążeń elektrycznych. Zamontowany przed licznikiem bezpiecznik będzie także chronił instalacje przed negatywnym skutkiem zwarć w instalacji elektrycznej. Przykładowe zestawienie wartości stosowanych zabezpieczeń w odniesieniu do mocy przyłączeniowej przedstawia poniższa tabela
Moc przyłączeniowa a zabezpieczenia przedlicznikowe – tabela
| Zabezpieczenie przedlicznikowe | Moc przyłączeniowa (kW) | |
| (A) | Przyłącze 1-fazowe | Przyłącze 3-fazowe |
| 10 | 2 | 6 |
| 13 | 2 | 8 |
| 16 | 3 | 10 |
| 20 | 4 | 12 |
| 25 | 5 | 16 |
| 32 | 6 | 20 |
| 35 | 6 | 22 |
| 40 | 8 | 25 |
| 50 | – | 32 |
| 63 | – | 40 |
Jaka moc przyłączeniowa do domu – czyli ile kw na dom?
Przyjmuje się, że dla gospodarstwa domowego, które wykorzystuje energię elektryczną tylko do oświetlenia oraz zasilania sprzętów AGD wystarczająca jest moc przyłączeniowa na poziomie 10-12 kW. Kiedy jednak planujemy montaż kuchenki elektrycznej, potrzebna będzie moc przyłączeniowa rzędu 16 kW. W domach, w których wykorzystywane jest ogrzewanie elektryczne (maty grzewcze, piece akumulacyjne, pompa ciepła) lub elektryczne podgrzewacze wody, wartość mocy przyłączeniowej powinna wynosić około 25 kW.
Jeśli planujemy korzystać z wielu sprzętów o dużym poborze mocy, nie tylko moc przyłączeniowa osiągnie wysoką wartość, ale także urosną nasze rachunki. Ile energii rocznie zużywają mieszkańcy budynków jednorodzinnych? Nie ma tutaj jednoznacznej odpowiedzi, na pobór wpłynie bardzo wiele czynników.
Jakie jest przeciętne zużycie energii w budynku jednorodzinnym?
Trudno jest jednoznacznie określić roczne średnie zużycie energii elektrycznej dla budynku jednorodzinnego, ponieważ zależy ono od wielu czynników. Najistotniejszym jest typ ogrzewania. W przypadku zastosowania ogrzewania elektrycznego (piece akumulacyjne, maty grzewcze, pompa ciepła) zanotujemy znacznie wyższe rachunki niż przy zastosowaniu ogrzewania piecem gazowym, czy zasilanym paliwem stałym. Duże znaczenie ma sposób podgrzewania ciepłej wody użytkowej (elektryczne czy inne), typ zastosowanej kuchenki na której przygotowujemy potrawy, ilość i moce zastosowanych urządzeń AGD, typ oświetlenia i liczba punktów oświetleniowych, liczba osób na stałe przebywających w domu oraz nawyki domowników.
Można przyjąć następujące, orientacyjne wartości:
- w domu bez ogrzewania elektrycznego i bez zainstalowanej kuchenki elektrycznej będzie to około 3500 – 4000 kWh rocznie;
- w domu bez ogrzewania elektrycznego, ale z kuchenką elektryczną: około 4000 – 4500 kWh rocznie;
- w domu ogrzewanym elektrycznie (np. piecami akumulacyjnymi, matami grzewczymi lub pompą ciepła powietrze-woda), z kuchenką elektryczną może wynosić nawet 20 000 kWh rocznie i więcej.
Pamiętajmy, że możemy zmniejszyć koszty prądu za pomocą zainstalowania paneli fotowoltaicznych. Własna elektrownia słoneczna pozwala zaopatrzyć gospodarstwo domowe w energię zasilającą sprzęty codziennego użytku. Przy rosnących cenach prądu fotowoltaika dla domu pozwala osiągnąć bardzo duże oszczędności.
