Ogrzewanie domu za pomocą pompy ciepła staje się w Polsce coraz popularniejsze. Za takim rozwiązaniem przemawiają aspekty ekonomiczne i ekologiczne. W narastającym trendzie łatwo jednak jest dać się ponieść i zapomnieć o kilku wytycznych dotyczących montażu urządzenia. Dziś wyjaśniamy Wam, gdzie wykonać montaż pompy ciepła oraz jakich zasad należy przestrzegać.
Pompa ciepła typu powietrze-woda jest najczęstszym wyborem w domkach jednorodzinnych. Wykorzystuje się ją przede wszystkim do ogrzewania pomieszczeń oraz podgrzewania wody użytkowej.
Spis treści
Czynniki wpływające na montaż pompy ciepła
W przypadku powietrznych pomp ciepła można spotkać się z dwoma rodzajami rozwiązań:
- split (składający się z dwóch jednostek: wewnętrznej i zewnętrznej),
- monoblok (posiadająca kompletny układ chłodniczy).
W obu przypadkach podczas montażu należy wziąć pod uwagę kilka kluczowych czynników związanych z:
- usadowieniem agregatu,
- odprowadzeniem kondensatu,
- wytycznymi dotyczącymi generowanego hałasu.
W przypadku pomp ciepła posiadających dwie jednostki ważne będą również:
- długość instalacji,
- miejsce montażu jednostki zewnętrznej.
W przypadku modelów split jednostka zewnętrzna musi zostać odpowiednio usytuowana względem gruntu, innych obiektów oraz granicy działki. Z kolei jednostka wewnętrzna wymaga zagospodarowanego pomieszczenia (lub jego części), które będzie pełnić rolę „kotłowni”. Ważnym aspektem jest również długość instalacji, czyli odległości przewodu łączącego obie jednostki. Czym będzie ona większa, tym mniejsza będzie moc grzewcza, a tym samym mniejsza efektywność pompy ciepła. W przypadku bardzo długich instalacji, warto zastanowić się nad monoblokiem, który posiada układ zamknięty, a energia przekazywana jest wyłącznie instalacją hydrauliczną, co pomaga zminimalizować straty.
Gdzie wykonać montaż pompy ciepła?
Każdy model pompy ciepła posiada wskazania producenckie, których należy przestrzegać. Oprócz wymagań montażowych warto również mieć na względzie czynniki wpływające na efektywność urządzenia. Podobnie jak w przypadku wszystkich systemów grzewczych, wpływać będzie na nią m.in. stopień izolacji budynku. Z tego też względu wszelkie prace termomodernizacyjne powinny poprzedzać montaż pompy ciepła, choć nie jest to warunek konieczny.
Jednostka wewnętrzna
Pompa ciepła z wbudowanym zasobnikiem wody użytkowej powinna znajdować się w pomieszczeniu o wysokości min. 2 m. Jeśli nie jest to możliwe, można zdecydować się na urządzenie z oddzielnym buforem i zasobnikiem c.w.u. Montaż pompy ciepła w przypadku jednostki wewnętrznej nie jest zbyt wymagający pod względem technicznym. Urządzenie wymaga niewiele miejsca (ok. 1 m2 w przypadku wersji z wbudowanym zasobnikiem wody użytkowej) i może zostać umieszczone w kotłowni, pomieszczeniu gospodarczym lub piwnicy.
Jednostka zewnętrzna
Powietrzna pompa ciepła wiąże się z koniecznością montażu jednostki zewnętrznej, która znajduje się nad powierzchnią ziemi (w przeciwieństwie do modeli gruntowych). Przy wyborze miejsca dla niej nie można jednak kierować się wyłącznie kwestiami estetycznymi, gdyż podczas pracy urządzenie oddziałuje na swoje bezpośrednie otoczenie. Profesjonalne ekipy monterskie wskażą Ci najlepszą lokalizację, gdzie wykonać montaż pompy ciepła.
Wybór miejsca dla pompy ciepła w dużej mierze zależy od konkretnego modelu. W niektórych przypadkach można zastosować montaż na ścianie, jednak pamiętać należy, że część generowanych drgań będzie przedostawać się do wnętrza budynku. Aby tego uniknąć, można zdecydować się na osadzenie na gruncie. Jednostka powinna znajdować się co najmniej 30 cm nad ziemią, aby zimą nie ograniczać przepływu powietrza przez zalegający śnieg.
Posadowienie agregatu można wykonać na kilka sposobów, m.in. poprzez konstrukcję opartą o fundament lub montaż specjalnego stelażu. Niezależnie od wyboru zawsze należy skorzystać z instrukcji, która wskazuje minimalne wysokości i odległości – w przeciwnym razie urządzenie może nie pracować poprawnie, co skutkować będzie uszkodzeniami mechanicznymi wskutek przesunięcia jednostki lub osiadania gruntu.
Analizując czynniki wskazujące na to, jak wykonać montaż pomp ciepła, warto pamiętać także o zachodzącej kondensacji, a tym samym konieczności odprowadzania skroplin. Problemu można pozbyć się poprzez montaż rur odprowadzających do kanalizacji lub budowę studni chłonnej. W przeciwnym razie może dojść do oblodzenia chodnika, jeśli znajduje się on w pobliżu pracującego agregatu. Warto wspomnieć również o mniej oczywistych zaleceniach związanych z montażem pompy ciepła, jak chociażby to, że lepiej jest nie sadzić roślin w bezpośrednim sąsiedztwie urządzenia, gdyż możemy w ten sposób zaszkodzić ich zdrowemu wzrostowi.
Pompa ciepła a hałas
Każde urządzenie podczas pracy generuje pewien stopień hałasu. Pompy ciepła nie są zbyt głośne – wytwarzają dźwięk na poziomie 40-60 dB. Jest to hałas przypominający rozmowę między ludźmi. Mimo to trzeba pamiętać, że na granicy działki poziom hałasu może wynosić maksymalnie 50 db w dzień i 40 db w nocy. Jeśli zamontujemy jednostkę zewnętrzną zbyt blisko granicy działki, może okazać się, że poziom ciśnienia akustycznego jest za duży.
W wyborze odpowiedniego miejsca na montaż pompy ciepła pomaga tabela pokazująca, jak spada ciśnienie akustyczne względem odległości od źródła dźwięku. Zależnie od modelu oraz tego, na jakie obiekty trafia po drodze fala akustyczna, odległość urządzenia od granicy działki może być różna. Najczęściej można spotkać się z przedziałem od 4 do 8 m.
Pompę ciepła można zamontować pod ścianą zewnętrzną lub w narożniku budynku, jeśli zachowana zostanie odpowiednia od nich odległość – ma to znaczenie podczas serwisu urządzenia. Aby zachować pełen komfort domowników, montaż pompy ciepła powinien odbyć się jak najdalej od sypialni oraz pokoju dziecięcego, a także nie w bezpośrednim sąsiedztwie okien.
Montaż pompy ciepła a termomodernizacja
Jeśli w naszym domu pracuje przestarzały i nieefektywny kocioł, możemy zdecydować się na wymianę źródła ogrzewania na bardziej oszczędne, wydajne oraz ekologiczne. Warto jednak mieć na uwadze, że poprawę efektywności energetycznej warto jest zacząć od przeprowadzenia prac termomodernizacyjnych. Dotyczy to szczególnie starych budynków, w których ciepło może „uciekać” przez nieszczelne okna czy dach. Aby ogrzać pomieszczenie o dużych stratach ciepła, trzeba zapewnić albo wysoką temperaturę grzejników albo ich dużą powierzchnię. W efekcie ogrzanie nawet małego domu, ale o słabej izolacji zawsze będzie mniej efektywne, niż ogrzanie większej, ale lepiej ocieplonej powierzchni – niezależnie od tego, jaki zastosujemy system grzewczy.
Kłopotem może być również stara instalacja rozprowadzająca ciepło, która może potrzebować nawet 90°C, by zapewnić komfort cieplny mieszkańcom, podczas gdy nawet wysokotemperaturowe pompy ciepła podgrzewają wodę do ok. 70°C, co może spowodować niedogrzanie pomieszczeń. Przeprowadzenie prac w zakresie wymiany instalacji grzewczej stanowi najrozsądniejsze rozwiązanie poprzedzające montaż pompy ciepła.
Pod względem efektywności pompy ciepła, im mniejsze starty ciepła, tym lepiej. Przeprowadzenie nawet częściowych prac termomodernizacyjnych w budynku podniesie efektywność, a tym samym obniży koszty inwestycji, gdyż będziemy potrzebować urządzenia o mniejszej mocy. Oznacza to, że pompa ciepła wcale nie jest przeznaczona wyłącznie do obiektów niskoenergetycznych. Jeśli w starym budynku wymienimy okna, ocieplimy ściany albo poprawimy izolację (np. poprzez dodatkowe warstwy styropianu lub wełny), urządzenie może świetnie sprawdzić się jako tańsze źródło ogrzewania.
