W każdym domu znajduje się urządzenie, które wskazuje ilość zużytej energii elektrycznej. Na jego podstawie dokonuje się rozliczenia rachunków ze sprzedawcą prądu. W domach z fotowoltaiką tym urządzeniem jest licznik dwukierunkowy. Jest on przeznaczony jest dla prosumentów, czyli osób produkujących własną energię elektryczną. Aby móc nadzorować działanie swojej instalacji fotowoltaicznej należy wiedzieć, jak odczytać licznik dwukierunkowy. Dziś zatem przybliżymy Wam tą kwestię. Wyjaśnimy, co oznaczają symbole na liczniku energii elektrycznej oraz w jaki sposób stan licznika prądu wpływa na nasze rachunki.
Spis treści
Czym jest licznik dwukierunkowy?
Licznik dwukierunkowy jest komponentem instalacji fotowoltaicznej. To niewielkie urządzenie, które wskazuje ilość energii elektrycznej zużytej przez domowników. Istnieje wiele ich rodzajów: starsze – indukcyjne, nowsze – elektryczne. Najnowocześniejsze modele posiadają funkcję zdalnego pomiaru zużycia prądu, np. z pozycji aplikacji w telefonie. Dzięki takiemu rozwiązaniu można kontrolować pracę instalacji fotowoltaicznej z dowolnego miejsca, nawet w sytuacji, gdy jesteśmy poza domem (np. w pracy lub na urlopie).
Nowoczesne modele zastępują starsze odpowiedniki, a wiele firm świadczących usługi z zakresu fotowoltaiki, oferuje już wyłącznie rozwiązania oparte na inteligentnej technologii. Możliwość pomiaru aktualnego zużycia energii, a także zdalnego przesyłania danych do operatora sprawia, że nie ma potrzeby szacować, ile prawdopodobnie zużyje się energii. W ten sposób inwestorzy mogą rozliczać się za rzeczywiste zużycie prądu.
Licznik dwukierunkowy jest przeznaczony specjalnie dla prosumentów, czyli osób jednocześnie produkujących i zużywających energię elektryczną. Oznacza to, że fotowoltaika dla domu wiąże się z koniecznością posiadania takiego urządzenia.
Zgodnie ze swoją nazwą, licznik prądu dwukierunkowy działa w dwie strony, zliczając ilość energii:
- pobieranej z sieci energetycznej,
- oddawanej do sieci energetycznej.
Zgodnie z przepisami Ustawy o odnawialnych źródłach energii, stan licznika prądu decyduje o rozliczeniu prosumentów z zakładem energetycznym. Urządzenie to stanowi miernik, na podstawie którego sprzedawca energii wystawia rachunek za dany okres rozliczeniowy.
Dwukierunkowy pomiar energii czynnej
Wymiana licznika na dwukierunkowy jest obowiązkowa, gdy tylko instalacja fotowoltaiczna została zamontowana. Obowiązek ten spoczywa na operatorze sieci, a usługa taka jest bezpłatna. Aby umożliwić dwukierunkowy pomiar energii czynnej, właściciel fotowoltaiki musi wypełnić stosowny wniosek. Zgłoszenie wymaga przygotowania niezbędnej dokumentacji, a w tym szkic sytuacyjny oraz schemat jednokreskowy instalacji. Klienci SolarSpot nie muszą jednak przejmować się dokumentacją, gdyż nasi doradcy dokonują zgłoszenia za nich. Zakład energetyczny wymienia licznik jednokierunkowy na licznik dwukierunkowy w ciągu 30 dni.
Gdyby instalacja fotowoltaiczna została uruchomiona ze standardowym licznikiem, wszelkie nadwyżki energii wysyłane do sieci energetycznej zostałby zarejestrowane jako energia pobrana. Oznacza to, że zamiast czerpać korzyści z produkcji energii, musielibyśmy zapłacić niebotycznie wysoki rachunek. Aby licznik energii dwukierunkowy został zamontowany, należy zapisać stan poprzedniego urządzenia. Sam montaż trwa krótko i zazwyczaj nie przekracza godziny. Po montażu należy przeprowadzić odczyt licznika dwukierunkowego, który pozwala określić jego stan początkowy. Jeśli wszystko jest w porządku, instalatorzy zakładają plomby zabezpieczające, a instalacja może rozpocząć produkcję energii odnawialnej.
Stan licznika prądu – jak rozliczyć?
Istnieją dwa sposoby na rozliczenie się z zakładem energetycznym: rozliczenie rzeczywiste i prognozowane. Pierwszy z nich dokonuje się w oparciu o fakturę i odbywa się co miesiąc lub co kwartał. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że płatność uiszcza się za rzeczywiście zużytą ilość energii, co znacznie ułatwia kontrolowanie wydatków i planowanie budżetu.
Drugi sposób to prognozowanie, czyli rachunki wystawione są na prawdopodobną ilość energii, która zostanie zużyta. Prognoza taka tworzona jest na podstawie rachunków z poprzednich miesięcy. Oznacza to, że wartość ta będzie niedokładna, a więc na koncie pojawić się może nadpłata lub niedopłata.
Symbole na liczniku energii elektrycznej
Licznik dwukierunkowy posiada ekran, na którym wyświetlają się najważniejsze informację. Na samym środku, dużymi cyframi, znajduje się aktualne zużycie energii. Wartość ta podawana jest w kWh. Oprócz tego, na ekranie umieszczone są również inne dane, takie jak data, godzina, aktualna taryfa prądu. O tym ostatnim informują nas tzw. kody OBIS.
Kody OBIS dla taryf jednostrefowych (G11, C11, C12):
- 1.8.0. – całkowite zużycie energii, czyli ilość energii pobranej z sieci,
- 2.8.0. – ilość energii oddanej do sieci.
Kody OBIS dla taryf wielostrefowych (G12, G12w, C12a C12b, C22a, C22b, C23):
- 1.8.0. – całkowite zużycie energii (wszystkie strefy),
- 1.8.1. – zużycie energii w strefie pierwszej,
- 1.8.2. – zużycie energii w strefie drugiej,
- 1.2.3. – zużycie energii w strefie trzeciej,
- 2.8.0. – całkowita ilość energii oddanej do sieci (wszystkie strefy)
- 2.8.1. – ilość energii oddanej do sieci w strefie pierwszej,
- 2.8.2. – ilość energii oddanej do sieci w strefie drugiej,
- 2.8.3. – ilość energii oddanej do sieci w strefie trzeciej.
Odczyt licznika dwukierunkowego
Wartości kodów OBIS są podawane w kWh. Należy ją zaokrąglić do pełnej liczby, czyli bez zer z przodu oraz miejsc po przecinku. Przykładowo, jeśli licznik dwukierunkowy wskazuje wartość 0000 70,8 to podawać ją należy jako 71 kWh. Warto również wspomnieć o coraz częściej spotykanym liczniku trójfazowym. Umożliwia on wykorzystywanie w budynku urządzeń zużywających większą ilość energii, np. płyta indukcyjna, klimatyzacja, pompa ciepła. Zależnie od tego, czy nasza instalacja fotowoltaiczna jest jedno- czy trójfazowa będziemy potrzebować innego licznika. Układ trójfazowy podaje te same dane, co licznik jednofazowy. Na ekranie widać zużycie całkowite, jednak urządzenie dokonuje pomiarów dla każdej fazy osobno.
Licznik dwukierunkowy z odczytem zdalnym działa praktycznie tak samo jak tradycyjny licznik indukcyjny. Wyróżnia się przede wszystkim dodatkową funkcją, która polega na automatycznym przesyłaniu danych pomiarowych. Dotyczy to także natychmiastowego wysłania informacji o awarii. Właściciel nie musi więc niczym się przejmować, a jednocześnie eliminuje się błędu, jeśli nie wiemy, jak odczytać licznik dwukierunkowy.
Wprowadzona w tym roku opłata mocowa oraz konieczność pozyskiwania danych pomiarowych sprawiają, że nie można instalować urządzeń ze zdalnym odczytem w grupie taryfowej C1. Oznacza to, że z tego typu technologii nie mogą korzystać małe i średnie przedsiębiorstwach. Jest to jednak niedogodność tymczasowa, ponieważ przewiduje się, że niedługo wszystkie trójfazowe liczniki energii będą posiadały funkcję odczytu zdalnego.
Co jeszcze warto wiedzieć, oprócz tego, jak odczytać licznik prądu?
Zawsze trzeba mieć na uwadze, że urządzenie jest własnością dostawcy energii elektrycznej, a nie jej sprzedawcy. Jeśli zatem chcemy zmienić sprzedawcę energii, nie musimy dokonywać ponownej wymiany licznika dwukierunkowego.
Liczniki dwukierunkowe mają długą żywotność. Zazwyczaj wymiana urządzenia jest konieczna tylko wtedy, gdy dojdzie do jego uszkodzenia (np. podczas remontu). Co więcej, każda osoba może zgłosić do zakładu energetycznego podejrzenie, że licznik nie działa prawidłowo. Takie podejrzenie może pojawiać się, jeśli nagle nasze rachunki drastycznie się zwiększyły choć domu nie dokonano żadnych zmian i nie podłączono dodatkowych urządzeń. Jeśli urządzenie faktycznie uległo awarii, zakład wymienia je bezpłatnie i dokonuje korekty rachunków.
